نخستین بار در ایران: اولین گوسفند حاصل لقاح آزمایشگاهی متولد شد

اولین گوسفند حاصل از لقاح خارج از رحمی و بلوغ آزمایشگاهی تخمک برای نخستین بار در کشور با عمل سزارین متولد شد. 
به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی، حسین ایمانی عضو هیأت علمی پژوهشکده رویان با بیان این مطلب افزود: تا قبل از انجام این پروژه توسط محققین پژوهشکده رویان جهاد دانشگاهی از روش باروری آزمایشگاهی برای باردار کردن دامها استفاده نشده بود و تلقیح مصنوعی در دامها به سبک سنتی انجام می‌پذیرفت.
وی خاطرنشان کرد: دراین روش تخمک‌های نابالغ گوسفند نژاد فشم تهران با روش آزمایشگاهی بالغ شد و تخمک‌های بالغ شده با اسپرم گوسفند نژاد مرینوس استرالیایی مجاورسازی شد جنین ‌های حاصل از این روش پس از هفت روز در مرحله بلاستوسیست به تعداد 2-3 جنین به گوسفند میزبان منتقل شد.
وی اظهار داشت: این فناوری در راستای فناوری شبیه سازی ساخت موجودات تراریخته و تولیدات حاصل از آنها اصلاح‌نژاد به روش نوین و مطالعات بین نژادی است.
دانش زاده دامپزشک و عضو هیات علمی پژوهشکده رویان در این رابطه گفت: انتقال جنین در گوسفند به صورت پالاراتومی یا جراحی شکم انجام می‌شود که تخمک‌های نابالغ از تخمدان‌های گوسفندان ذبح شده دریافت شده بود و چون تخمدان‌های پستانداران پس از تولید حاوی تعداد بی شماری تخمک نابالغ است که با روش بلوغ آزمایشگاهی می‌توان آنهارا به بلوغ رسانید و برای القاح آماده کرد.
این این طرح با حمایت سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در قالب SBDC به انجام رسیده است.

 پژوهشکده رویان: پروژه بعدی شبیه‌سازی درمان بیماران نخاعی است

 رئیس پژوهشکده رویان اصفهان گفت: پروژه تحقیقات بعدی، تحقیقات جهت دستیابی به شبیه سازی درمانی برای درمان بیماران قطع نخاعی است.

محمدحسین نصر اصفهانی، رئیس پژوهشکده رویان اصفهان در گفت وگو با فارس با اشاره به اینکه دومین گوسفند شبیه‌سازی شده در ایران روز گذشته با موفقیت متولد شد، گفت: نخستین بره شبیه‌سازی شده ایران, که یازدهم مرداد امسال به دنیا آمد، درهمان دقایق اولیه پس از تولد تلف شد.
وی ادامه داد: این آخرین پروژه تحقیقاتی بود که در زمینه حیوانات شبیه سازی شده در دست انجام داشتیم که با موفقیت به اتمام رسید و آزمایشات ژنتیکی نشان می‌دهد که این گوسفند با اصل خود برابر است.
وی در ادامه یادآور شد:‌ در روند شبیه‌سازی در تخمکی که هسته آن خارج شده است، هسته یک سلول بالغ غیرجنسی (پیکری) جایگزین شده و پس از فرایندی خاص، جنین‌های حاصله از طریق جراحی به رحم گوسفند ماده منتقل می‌شود. پس از حاملگی و زایمان، موجود حاصله کاملا همانند موجودی است که سلول پیکری از آن گرفته شده است.
نصر اصفهانی مهمترین موفقیت را داشتن فناوری شبیه‌سازی در داخل کشور دانست و خاطر نشان کرد:‌ تاکنون در دنیا محققان کشورهای کانادا، امریکا، انگلیس، استرالیا، نیوزیلند، چین، کره‌، ژاپن و ایتالیا موفق به تولید گوسفند شبیه‌سازی شده‌اند.
رئیس پژوهشکده رویان اصفهان، هدف از تحقیقات بر روی پروژه شبیه‌سازی حیوانات را دستیابی به شبیه سازی درمانی بیان کرد و افزود: پروژه بعدی که دنبال خواهیم کرد پروژه تحقیق برای دست‌یابی به شبیه‌سازی درمانی در مورد بیماران قطع نخاعی خواهد بود و در صورتی که بودجه‌های لازم این تحقیقات در اختیارمان قرار گیرد کار مطالعه را آغاز می‌کنیم.
ور در ادامه تصریح کرد: در شبیه‌سازی درمانی بیماران قطع نخاعی از فرد بیمار، سلولی از بدن فرد جدا می‌کنیم و از سلول فرد جنین شبیه‌سازی تولید می‌کنیم و از جنین شبیه سازی شده، باید سلول بنیادی بسازیم که با آن خواهیم توانست بیماری قطع نخاع را درمان کنیم و از ابتدای تحقیقات بر روی پروژه‌های شبیه‌سازی ما چنین هدفی را دنبال می‌کردیم.

دومین بره شبیه‌سازی شده کشور ساعت 30 دقیقه بامداد روز شنبه از طریق عمل سزارین در پایگاه تحقیقاتی اصفهان پژوهشکده رویان به دنیا آمده و در حال حاضر تحت مراقبت‌های ویژه دامپزشکی نگهداری می‌شود.

 حال «رویانا» خوب است

 عضو هیأت علمی پژوهشکده «رویان» جهاد دانشگاهی اظهار داشت: سن گوسفندی که بره‌ شبیه‌سازی شده از آن کپی‌برداری شده، حدود پنج تا نه ماه بوده که در حال حاضر حدود یک سال و نه ماه تا دو سال سن دارد.

دکتر سید مرتضی حسینی، عضو هیأت علمی پژوهشکده «رویان» جهاد دانشگاهی و عضو تیم شبیه‌سازی مرکز تحقیقات اصفهان پژوهشکده رویان با اعلام این مطلب به ایسنا گفت: حال عمومی «رویانا» بسیار خوب است و مرتبا شیر می‌نوشد و راه می‌رود و از عصر دیروز (یکشنبه) از انکوباتور خارج شده که البته دیشب با توجه به سردتر شدن هوا و از آنجا که طبعا اگر بره در محفظه گرمتری باشد بهتر است و اکسیژن هم داخل انکوباتور فراهم تر است در انکوباتور نگهداری شد و امروز صبح هم مجددا از انکوباتور خارج شده و در محیط آزمایشگاه جست و خیز می‌کند.

وی درباره نحوه تغذیه بره شبیه‌سازی شده خاطرنشان کرد: از آنجا که مادر این بره هفت روز قبل از ترم، سزارین شده و از طرف دیگر از آنجا که با توجه به احتمال بروز عفونت، گوسفند مادر تحت آنتی‌بیوتیک تراپی قرار گرفته و در صورت استفاده از شیر مادر احتمال انتقال ترکیبات دارویی و آنتی‌بیوتیک‌ها به بره و بروز مشکلات احتمالی وجود دارد، لذا در تغذیه بره نمی‌توانیم از شیر مادرش استفاده کنیم اما از شیر یک گوسفند دیگر که تقریبا دو روز زودتر از مادر بره شبیه‌سازی شده زایمان کرده برای تغذیه «رویانا» استفاده می‌کنیم.

دکتر حسینی تصریح کرد: تغذیه بره شبیه‌سازی شده از طریق شیشه (پستانک) است، چون مادر غریبه که بره‌اش هم کنارش است به «رویانا» توجهی ندارد و ضمنا اگر بره را آزاد بگذاریم که به طرف آن گوسفند برود این احتمال وجود دارد که به بره شبیه‌سازی شده آسیب بزند، بنابراین این ریسک را نمی‌کنیم.

وی با اشاره به نحوه تغذیه اولین گوسفند شبیه‌سازی شده دنیا (دالی) این امر را طبیعی خواند و اظهار داشت: تغذیه «دالی» حتی بعد از گذراندن مرحله شیرخوارگی و در زمانی که علف می‌خورد به صورت دستی بود بنابراین در این مورد به ویژه در چند روز اول که احتمال خطر خیلی بالاست سعی نمی‌کنیم که بره را در گله یا کنار مادر رضاعی رها کنیم.

دکتر حسینی درباره وضعیت تنفسی و قلبی بره شبیه‌سازی شده نیز به ایسنا گفت: بره متولد شده هنوز مختصری رال تنفسی (خر خر خفیف) دارد، ولی نفس کشیدنش طبیعی است و از حالت شکمی به دیافراگمی در آمده که نشانه خیلی خوبی است.

از نظر قلبی هم مشکل خاصی ندارد ولی فقط اگر یک بره طبیعی باید 145 ضربان قلب در دقیقه داشته باشد ضربان قلب این بره پنج تا بیشتر از میزان کاملا نرمال است که امری طبیعی است.

عضو هیأت علمی پژوهشکده «رویان» تصریح کرد: با توجه به وضعیت فعلی بره شبیه‌سازی شده و پشت سرگذاشتن ساعات اولیه که خیلی حساس است به زنده ماندن آن کاملا امیدواریم و می‌توان گفت تقریبا هیچ مشکل خاصی وجود ندارد.

دکتر حسینی درباره مشکل بره اولی که یازدهم مرداد در پایگاه تحقیقاتی پژوهشکده «رویان» در اصفهان متولد شد و دقایقی بعد از دنیا رفت به ایسنا گفت: گوسفند اول که تقریبا در همین روز بارداری سزارین شد با مشکل جفت - که در کنار مشکل ریه - یکی از دو مساله تقریبا مشترک در تمام موارد کلونینگ (شبیه‌سازی) است، مواجه شد.

بره قبلی هم با وجود اینکه با جفتی حاصل از جنین شبیه‌سازی شده و بالتبع ضعیف‌تر زندگی می‌کرد، تا روز صد و چهل و سوم بارداری خیلی خوب دوام آورد و در آخرین سونوگرافی هم در رحم مادر ضربان قلب طبیعی داشت و قرار بود در روز صد و چهل و پنجم بارداری زایمان کند ولی شامگاه روز صد و چهل و سوم وقتی یک سونوگرافی چکاپ انجام دادیم علائم نکروز (علائم اولیه جدا شدن جفت در هنگام زایمان که به قطع خون‌رسانی به جنین منجر می‌شود) مشاهده شد که البته به دلیل غیرمنتظره بودن این عمل و نداشتن تجربه در برخورد با این مورد و مشکلاتی که در انتقال آن به محل جراحی پیش آمد با تعداد کم وارد عمل شدیم و بره به دنیا آمده، چند دقیقه به صورت غیرطبیعی تنفس کرده و ضربان قلب آن به تدریج کند‌تر شد که متاسفانه جلوی چشم ما از بین رفت اما این تجربه باعث شد که بتوانیم این کار را بهتر انجام دهیم.

دکتر حسینی در پاسخ به این سؤال که آیا بره شبیه‌سازی شده (رویانا) با گوسفند مادر ارتباط برقرار می‌کند یا نه، اظهار داشت: بره را به گوسفند مادر که سزارین شده و در یک اتاق دیگر نگهداری می‌شود نزدیک کردیم که مادرش به آن نزدیک شد.

اصولا نوزاد حیوانات این خصلت را دارند که بعد از تولد غشایی از مایعات مکوزی از محیط رحم موسوم به ترشحات رحمی بر بدن آنها وجود دارد که عصاره‌ای دارد که برای مادر بسیار خوش‌بو است ومادر را به خوردن این ترشحات که برایش بسیار خوش‌طعم است جلب می‌کند.

وقتی مادر بدن نوزاد را می‌لیسد بوی فرزند هم به مشام مادر می‌رسد و احساس مادرانه‌ای از همان موقع ایجاد می‌شود.

در بره شبیه‌سازی شده که با سزارین به دنیا آمد ناچار شدیم برای رسیدگی به وضعیت تنفسی بره تمام ترشحات رحمی را از بدن آن پاک کنیم و گوسفند مادر هم به دلیل درد و ضعف نمی‌توانست به بره نزدیک شود لذا خاصیت آن عصاره که باید به ارتباط مادر با بره کمک می‌کرد در اینجا وجود نداشت ولی گوسفند مادر تقریبا بره را می‌شناسد و به آن نزدیک می‌شود، ولی خیلی دوست ندارد با آن ارتباط برقرار کند ما نیز سعی نمی‌کنیم این ارتباط را ایجاد کنیم.

عضو هیأت علمی پژوهشکده رویان در پایان در پاسخ به سؤال خبرنگار ایسنا درباره عمر پیش‌بینی شده برای این قبیل حیوانات همانند سازی شده که گفته می‌شود معمولا کوتاه‌تر از حیوانات طبیعی است، اظهار داشت: یک تئوری وجود دارد که براساس آن موجودات همانند‌سازی شده در واقع ادامه عمر موجود اولیه را زندگی می‌کنند، چون سلول اولیه که موجود همانندسازی شده از آن گرفته شده، ماه‌ها یا سال‌ها در بدن موجود اولیه زندگی کرده و بارها و بارها تقسیم شده و بار‌ها دنباله تلومری DNA ژنوم آن کوتاه‌تر شده است.

براساس این تئوری که در گوسفند دالی هم ثابت شد، دنباله تلومری DNA موجود همانندسازی شده از موجود اصلی که منشاء آن است کوچکتر است که البته این تئوری کاملا اثبات نشده است.

گفتنی است، دومین بره شبیه‌سازی شده در ایران که یک بره نر از نژاد افشاری است‏ ساعت 30 دقیقه بامداد روز شنبه هشتم مهرماه از طریق عمل سزارین در پایگاه تحقیقاتی اصفهان پژوهشکده رویان به دنیا آمد. 

در روند شبیه‌سازی در تخمکی که هسته آن خارج شده است، هسته یک سلول بالغ غیرجنسی (پیکری) جایگزین شده و پس از فرآیندی خاص، جنین‌های حاصله از طریق جراحی به رحم گوسفند ماده منتقل می‌شود. پس از حاملگی و زایمان موجود حاصله کاملا همانند موجودی است که سلول پیکری از آن گرفته شده است.